بازتاب اسطوره رستم و سهراب در «شب سهراب‌کشان» بیژن نجدی

Authors

  • غلامحسین شریفی ولدانی استادیارزبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان
  • محمد چهارمحالی کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان
Abstract:

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره‌ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان‌های آن به شیوه‌های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه‌ای است که به داستان‌ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می‌توان در داستان کوتاه شب سهراب‌کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن‌مایه این داستان واقع شده است و خود را در شخصیت‌ها، مکان، رویداد و زاویه دید داستان نمایانده است و شخصیت‌های دیگر شاهنامه مانند «اسفندیار»، «سیاوش»، «تهمینه» و خود «فردوسی» با سبک ویژه نویسنده در شب سهراب‌کشان حضور دارند. این گفتار به تحلیل این داستان کوتاه و پیوند آن با داستان اسطوره‌ای - حماسی «رستم و سهراب» و دیگر پهلوانان شاهنامه می‌پردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب اسطوره رستم و سهراب در «شب سهراب کشان» بیژن نجدی

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان های آن به شیوه های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه ای است که به داستان ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می توان در داستان کوتاه شب سهراب کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن مایه این داستان واقع شده است ...

full text

بینامتنیّت و معاصرسازی حماسه در «شب سهراب کشان» بیژن نجدی

. بر اساس نظریّات لوران ژنی، بینامتنیّتیکه در سطح لایه های سطحی متن باقی می ماند، چندان قابل اعتنا نیست و برخلاف آن، نوعی دیگر از بینامتنیّت وجود دارد که به ژرفنای ساختاری و مضمونی متن نفوذ می کند. علاوه بر این، میخائیل باختین در مقام دفاع از ادبیّات داستانی، به عنوان یک نوع ادبی فاخر، این نوع ادبی را با حماسه مقایسه می کند. به عقیدة او، حماسه بازتاب واقعیّتی مربوط به گذشته مطلق بوده که فارغ از هر گ...

full text

بینامتنیّت و معاصرسازی حماسه در «شب سهراب‌کشان» بیژن نجدی

. بر اساس نظریّات لوران ژنی، بینامتنیّتیکه در سطح لایه‌های سطحی متن باقی می‌ماند، چندان قابل اعتنا نیست و برخلاف آن، نوعی دیگر از بینامتنیّت وجود دارد که به ژرفنای ساختاری و مضمونی متن نفوذ می‌کند. علاوه بر این، میخائیل باختین در مقام دفاع از ادبیّات داستانی، به عنوان یک نوع ادبی فاخر، این نوع ادبی را با حماسه مقایسه می‌کند. به عقیدة او، حماسه بازتاب واقعیّتی مربوط به گذشته مطلق بوده که فارغ از هر گ...

full text

جهان بینی اسطوره ای؛ اسطوره زدایی و اسطوره زایی در داستان های بیژن نجدی

در نگاه اول، جهان اسطوره، جهان علم و جهان سیاست هستی­های موازی هستند، که با تغییر ذائقه زیباشناختی بشر و نیاز­های او اولویت و اعتبارشان متغیر می­شود، اما به­دلیل جهانشمول بودن تجربه­های اسطوره­ای و نقش ارتباطی و رسانگی آن در اتصال انسان به تمامیت کیهان­شناختی، جهان اسطوره، هماره مطلوب گم­شده بشر و رابط او با جهان راز­آلود و امر مقدس بوده و هست. افراط تفکر مدرن در اسطوره­زدایی، بشر را به بازگشت ...

full text

بازتاب اسطوره در ادبیات داستانی معاصر (جمالزاده،هدایت،بهرام صادقی،بیژن نجدی)

چکیده : وجود « اسطوره » در آثار ادبی به غنای اثر می افزاید و بسان پتانسیلی است که چنانکه در آثار ادبی و هنری از قوه به فعل در آید می تواند منشاء اثر شود و این امر هنگامی حاصل می شود که نویسنده اسطوره را در خدمت پیام اثر خود بکار گیرد و آن را هنرمندانه در بافت و ساختار اثر خود به کار برد. در واقع او با این عمل هویتی ویژه به اثر خود داده است که حکم در شناسنامه آن در کل جهان محسوب می شود. از دیرب...

نقد شالوده‌شکنانه دو داستان از بیژن نجدی (روز اسب‌ریزی و شب سهراب‌کشان)

نجدی، داستان‌نویس صاحب‌سبک معاصر، ازجهات بسیار نویسنده قابل‌تأملی است. در داستان‌های او به‌دلیل رویکرد متفاوت به زندگی بشری و عناصر فرهنگ ایرانی نکات قابل‌بحث بسیاری می‌توان یافت. این مقاله سعی کرده است از دیدگاه نقد جدید شالوده‌شکنی به بررسی دو داستان از نجدی بپردازد. این دو داستان عبارت‌اند از: روز اسب‌ریزی و شب سهراب‌کشان. نقد شالوده‌شکنانه براساس نظریه دریدا شکل گرفت. ابتدا در فلسفه و بعد د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 27

pages  38- 58

publication date 2012-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023